Subscription Model là gì? Mô hình kinh doanh mang tính cách mạng của các nền tảng trực tuyến

Subscription Model được hiểu là các mô hình kinh doanh trong đó doanh nghiệp bán sản phẩm cho kháchh hàng dưới dạng cho thuê dịch vụ có trả phí. Thay vì mua-bán một lần duy nhất và “sở hữu” sản phẩm hay dịch vụ từ thương hiệu, khách hàng ngay người tiêu dùng phải trả phí (thường là theo tháng) cho các doanh nghiệp cung cấp sản phẩm.

Trước đây, nếu bạn là người dùng của các nền tảng như Abobe, bạn cần bỏ ra trước một số tiền (khá lớn) để mua các bộ phần mềm của nó. Tuy nhiên, với sự hỗ trợ ngày càng lớn của yếu tó công nghệ và hành vi của người dùng, mô hình đó thực sự đã thành lịch sử.

Ngày nay, các nền tảng như Adobe Creative Cloud hay gã khổng lồ phát trực tuyến Netflix đều đã chuyển sang mô hình đăng ký có trả phí (hàng tháng) hay còn được gọi là Subscription Model.

Không chỉ được áp dụng ở các nền tảng tập trung vào khách hàng cá nhân (B2C), các nền tảng có khách hàng là doanh nghiệp (B2B) như SAP (ERP) cũng đang tìm cách áp dụng chiến lược tiếp cận tương tự.

Một trong những động lực chính thúc đẩy mô hình kinh doanh này đó là giảm thiểu chi phí thanh toán một lần cho khách hàng, giảm thiểu rủi ro và chi phí triển khai, tính linh hoạt cao hơn, đồng thời doanh nghiệp dễ mở rộng quy mô hơn.

Đây không chỉ là một xu hướng; nó còn là một sự chuyển đổi đáng kể, xác định lại hành trình phát triển của bối cảnh kinh doanh B2B.

Subscription Model còn được gọi chung là XaaS (X là biến thể sẽ được thay đổi tuỳ vào sản phẩm hay cách thức doanh nghiệp cung cấp dịch vụ, aaS là as-a-Service).

Subscription Model hay XaaS là gì?

Subscription Model (hoặc Subscription Revenue Model) hay XaaS là khái niệm đại diện cho một mô hình kinh doanh trong đó doanh nghiệp cung cấp các sản phẩm và dịch vụ khác nhau cho khách hàng dưới dạng dịch vụ liên tục (đăng ký và trả phí hàng tháng) thay vì là mua và thanh toán 1 lần.

Subscription Model nhấn mạnh đến giá trị liên tục, khả năng thích ứng và mối quan hệ chặt chẽ hơn giữa nhà cung cấp và người tiêu dùng.

Một trong những nền tảng tiêu biểu cho mô hình kinh doanh này đó là Netflix, SAP, hay các nền tảng quen thuộc với người làm marketing như HubSpot và Ahrefs.

Subscription Model trong tiếng Việt có thể hiểu là Mô hình doanh thu đăng ký hoặc Mô hình đăng ký có trả phí.

Subscription là gì?

Subscription có nghĩa là đăng ký, hành động mô tả việc một người dùng tiến hành nhập thông tin cá nhân trên một nền tảng trực tuyến nào đó với mục tiêu là để trải nghiệm nội dung của nền tảng.

Thông thường, Subscription gắn liền với việc trả phí và người đăng ký được gọi là Subscriber.

Ví dụ về một số mô hình Subscription Model XaaS phổ biến hiện nay trên thế giới.

• Phần mềm dưới dạng dịch vụ (SaaS): Vốn là mô hình kinh doanh phổ biến nhất đại diện cho cái gọi chung là XaaS, SaaS (Software-as-a-Service) đề cập đến việc các doanh nghiệp bán phần mềm cho khách hàng của họ dưới dạng cho thuê dịch vụ. Các nền tảng như Salesforce và Google Workspace đều vạn hành theo mô hình này.
• Nền tảng dưới dạng dịch vụ (PaaS): Microsoft Azure và Google Cloud Platform cung cấp môi trường cho các nhà phát triển (Developer) xây dựng, triển khai và quản lý ứng dụng (web, app…) của họ mà không cần phải xây dựng các cơ sở hạ tầng công nghệ riêng.
• Cơ sở hạ tầng dưới dạng dịch vụ (IaaS): Các công ty như Amazon Web Services (AWS) và DigitalOcean cung cấp tài nguyên điện toán ảo hóa qua môi trường internet.
• Chức năng như một dịch vụ (FaaS): AWS Lambda cho phép các nhà phát triển chạy các chức năng riêng lẻ trên đám mây (Cloud Computing), người thuê chức năng hoàn toàn có thể tự mở rộng quy mô.
• Cơ sở dữ liệu dưới dạng dịch vụ (DBaaS): MongoDB Atlas và Amazon RDS cung cấp các giải pháp quản trị cơ sở dữ liệu (database) cho khách hàng của họ. Cũng tương tự, khách hàng thuê dịch vụ không cần phải tự xây dựng và bảo trì các hệ thống cơ sở dữ liệu riêng (vốn rất tốn kém và cần nhiều nguồn lực).

Lợi ích của mô hình đăng ký B2B (B2B Subscription Model).

Theo dữ liệu dự báo được công bố mới đây từ đơn vị tư vấn và nghiên cứu thị trường Gartner, mức chi tiêu của người dùng cuối cho các dịch vụ điện toán đám mây sẽ tăng 21,7% vào năm 2023, nâng mức tổng chi tiêu lên tới 597,3 tỷ USD.

Sự thay đổi về mức chi tiêu không chỉ nói về tốc độ tăng trưởng doanh thu, nó còn cho thấy một sự thay đổi to lớn trong cách thức vận hành kinh doanh của các doanh nghiệp.

Khi các công nghệ như AI, web3 hay Metaverse càng phát triển, điện toán đám mây (Cloud Computing) đang trở thành nền tảng cho kỷ nguyên kỹ thuật số tiếp theo và từ đó có thể thúc đẩy sự phát triển mạnh hơn của các mô hình XaaS.

Với lĩnh vực B2B, mô hình đăng ký B2B (B2B Subscription Model) là cuộc cách mạng hóa cách các doanh nghiệp tương tác với khách hàng, mang lại lợi thế về tài chính, chiến lược và hơn thế nữa.

Dưới đây là một số lợi ích nổi bật của cách tiếp cận này.

1. Dòng doanh thu ổn định.

Mô hình đăng ký B2B hay B2B Subscription Model mang lại cho doanh nghiệp một nguồn doanh thu ổn định.

Không giống như các mô hình bán hàng truyền thống khi khách hàng thường “mua đứt bán đoạn” một lần và có tính biến động cao theo mùa, mô hình kinh doanh theo kiểu đăng ký có trả phí (hàng tháng) giúp đảm bảo nguồn doanh thu đều đặn hơn.

2. Tăng cường khả năng giữ chân khách hàng và xây dựng lòng trung thành.

Mô hình đăng ký thúc đẩy mối quan hệ lâu dài bằng cách cung cấp giá trị liên tục thông qua các bản cập nhật, bảo trì và hỗ trợ từ phía doanh nghiệp. Những khách hàng đã tương tác với doanh nghiệp có nhiều khả năng gia hạn đăng ký (Subscribe) hơn, giảm tỷ lệ rời bỏ và gia tăng giá trị trọn đời của khách hàng (CLV).

3. Khả năng mở rộng quy mô và linh hoạt.

Một trong những lợi ích đáng chú ý khác của các mô hình đăng ký (Subscription Model) đó là khả năng mở rộng (Scale up) nhanh và linh hoạt hơn.

Các doanh nghiệp cung cấp có thể dễ dàng mở rộng quy mô dịch vụ của mình, cho phép khách hàng nâng cấp hoặc hạ cấp dựa trên nhu cầu ngày càng tăng và không ngừng thay đổi của họ.

Chính khả năng thích ứng này giúp đảm bảo các doanh nghiệp có thể phục vụ nhiều đối tượng khách hàng hơn, từ các công ty khởi nghiệp (Startup) đến các doanh nghiệp lớn.

4. Giảm chi phí trả trước cho khách hàng.

Thay vì phải bỏ ra một khoản đầu tư khá lớn ban đầu, khách hàng B2B có thể tiếp cận các dịch vụ và sản phẩm cao cấp thông qua các khoản thanh toán hàng tháng hoặc hàng năm.

Khả năng chi trả linh hoạt này có thể là một lợi điểm đáng kể, đặc biệt đối với các doanh nghiệp vốn nhạy cảm với chi phí.

Tương lai của các mô hình đăng ký XaaS và B2B.

Với các công nghệ mới nổi như trí tuệ nhân tạo (AI) dưới dạng dịch vụ (AIaaS), thiết bị di động dưới dạng dịch vụ (MDaaS), chuỗi khối (Blockchain) dưới dạng dịch vụ (BaaS) và cơ sở dữ liệu dưới dạng dịch vụ (DBaaS), sự hiện diện của mô hình kinh doanh này đang ngày càng được nhận thức và ứng dụng rõ ràng hơn trong thế giới công nghệ.

Khi công nghệ AI càng phát triển và môi trường ảo hoá (công nghệ đám mây) là nền tảng của mọi sản phẩm và dịch vụ, việc cung cấp những cách thức thanh toán phù hợp và linh hoạt ngày càng trở nên quan trọng hơn.

Bối cảnh XaaS đang được đa dạng hóa theo cấp số nhân, điều này có nghĩa là các doanh nghiệp phải luôn sẵn sàng thích ứng và được trang bị đầy đủ thông tin để tận dụng làn sóng đổi mới trước khi bị nó nhấn chìm.

Tham gia Cộng đồng We’re Marketer của MarketingTrips (Trang tin trực tuyến về Marketing và Kinh doanh) để thảo luận các chủ đề về Marketing và Business tại: We’re Marketer

Hà Anh  | MarketingTrips