Nghiên cứu: Khi nào tự tin thái quá là một tài sản và khi nào nó là một hệ luỵ

Điều gì xảy ra với những người quá tự tin? Nhìn chung họ có được khen thưởng, thăng tiến và tôn trọng không? Hay chúng ta không tin tưởng họ và tránh cộng tác với họ? Nghiên cứu cho thấy nó có thể phụ thuộc vào cách họ thể hiện sự tự tin.

Một cách để mọi người thể hiện sự tự tin đó là bằng lời nói. Phần lớn các nghiên cứu về sự tự tin thái quá đều xem xét các biểu hiện bằng lời nói của sự tự tin quá mức, vì chúng có thể được so sánh rõ ràng hơn với kết quả và hiệu suất thực tế.

Nhưng đây không phải là cách duy nhất. Chúng ta có thể làm một số việc không lời, sử dụng ngôn ngữ cơ thể và giọng nói để bày tỏ sự tự tin.

Ví dụ, những người cảm thấy tự tin thường có xu hướng tỏ ra lấn át — nói mạnh và to, với tốc độ nhanh và bắt đầu cuộc trò chuyện với ý kiến ​​riêng của họ. Họ cũng có thể gật đầu để nhấn mạnh và thường có sự hiện diện lớn hơn trong căn phòng.

Họ vốn được coi là mạnh mẽ, và những người khác thường làm họ bị trì hoãn. Tuy nhiên, những biểu hiện không lời này của sự tự tin không phải lúc nào cũng được nhận thức một cách chính xác, vì tuỳ thuộc vào những yếu tố như văn hóa hay ngữ cảnh mà nó có thể được hiểu theo những cách hiểu khác nhau.

Cả hai kênh giao tiếp của sự tự tin, bằng lời nói và không lời, đều có thể cực kỳ hiệu quả trong việc thu hút sự chú ý và ảnh hưởng tích cực trong một đội nhóm.

Theo một giả thuyết, chúng ta thường cho rằng mức độ hiểu biết của một người nào đó thường đi kèm với sự tự tin của họ, và chúng ta cũng cho rằng họ sẽ truyền đạt sự tự tin này một cách trung thực cho chúng ta.

Vì vậy, bất cứ khi nào chúng ta gặp phải sự tự tin hay những người tự tin, chúng ta có xu hướng thấy nó hấp dẫn và chúng ta mong đợi nó là chính đáng.

Tuy nhiên, đôi khi sau đó chúng ta phát hiện ra rằng ai đó đã thực sự quá tự tin và khiến chúng ta phải đắn đo về quan điểm ban đầu của mình.

Có thể họ nói rằng họ cực kỳ chắc chắn, hoặc ngôn ngữ cơ thể của họ toát lên sự tự tin đó, và hóa ra họ đã nhầm.

Một số nghiên cứu đã cho thấy rằng tự tin thái quá khi tham gia vào các hoạt động nhóm không làm tổn hại đến danh tiếng của người đó.

Những cá nhân đã tỏ ra tự tin về việc thực hiện nhiệm vụ của họ, nhưng sau đó hoàn thành nhiệm vụ kém hơn so với những gì họ đã tuyên bố, không bị sụt giảm nghiêm trọng về địa vị xã hội của họ trong đội nhóm so với một người khác đã được cân nhắc tốt.

Nhưng ở một nghiên cứu khác, khi một người xin việc thể hiện bằng lời một cách quá tự tin đến nhà tuyển dụng, họ đã không được đánh giá cao.

Đối với những cá nhân này, có vẻ như họ đã có thể giữ được sự uy tín của mình bằng cách khiêm tốn hơn trong các lời nói.

Trong một loạt các nghiên cứu gần đây nhằm tìm hiểu lý do tại sao một số người trong chúng ta trước đây đã nhận thấy rằng tự tin thái quá có thể là một hệ luỵ, trong khi một số người trong chúng ta lại không thấy như vậy.

Các nhà nghiên cứu thấy rằng có một sự khác biệt giữa cách thể hiện sự tự tin thái quá thông qua hành động không lời với cách thể hiện sự tự tin thái quá qua lời nói.

Vì vậy, họ đã kiểm tra xem cách thể hiện sự tự tin có phải là yếu tố quyết định hậu quả của việc quá tự tin hay không.

Trong nghiên cứu đầu tiên của mình, các nhà nghiên cứu đã yêu cầu 444 người tham gia trực tuyến ở Mỹ chọn giữa hai ứng viên để cộng tác trong một nhiệm vụ – một người tự tin và một người thận trọng.

Những người tham gia hầu hết đã chọn ứng viên tự tin kia, bất kể sự tự tin được mô tả bằng lời nói của các ứng viên hay quan sát cách ứng viên thể hiện sự tự tin qua video.

Sau đó, những người tham gia nhận được thông tin về hiệu suất làm việc thực tế của hai ứng viên; họ nhận thấy rằng, mặc dù mức độ tự tin khác nhau nhưng tất cả các ứng viên đều tầm thường như nhau.

Kết quả là gì. Với ứng viên đã thể hiện sự tự tin bằng lời nói, ứng viên đó hoàn toàn mất đi lợi thế; rất ít người chọn họ làm cộng tác viên so với ứng viên thận trọng kia.

Trong một nghiên cứu tiếp theo, các nhà nghiên cứu đã nhân rộng phát hiện này với 256 người đang học đại học.

Một số người trong số họ đã gặp trực tiếp các ứng viên, đặt câu hỏi cho họ và quan sát hành vi không lời của họ trước khi chọn một cộng tác viên, trong khi những người khác thể hiện hành vi bằng lời nói, họ đọc các câu nói giống như trong nghiên cứu đầu tiên.

Các nhà nghiên cứu cũng chứng kiến kết quả tương tự.

Vậy, tại sao kênh truyền thông lại có một vai trò quan trọng như vậy trong việc liệu sự tự tin thái quá có phải là một trách nhiệm xã hội hay không?

Một đặc điểm của hành vi không lời là nó không bị ràng buộc rõ ràng với một tuyên bố cụ thể hay có thể ngụy tạo được như những cách diễn đạt bằng lời nói. Các nhà nghiên cứu lại tiếp tục tìm hiểu.

Trong một nghiên cứu, các nhà ngiên cứu đã yêu cầu 462 người tham gia chọn một cộng tác viên, như những người tham gia đã thực hiện trong nghiên cứu đầu tiên.

Sau khi thông tin về hiệu suất kém của các ứng viên được tiết lộ. Những người tham gia vẫn có xu hướng đánh giá các ứng viên thể hiện sự tự tin không lời cao hơn so với những người thể hiện sự tự tin bằng lời nói.

Đây là một dấu hiệu mạnh mẽ cho thấy rằng có một số lợi thế nhất định cho các ứng viên thể hiện sự tự tin thái quá không thông qua lời nói.

Trong một nghiên cứu tiếp theo khác, các nhà nghiên cứu lại tìm thấy bằng chứng cho thấy rằng kênh giao tiếp đóng một vai trò quan trọng đối với việc đánh giá sự tự tin thái quá.

Lần này, các nhà nghiên cứu yêu cầu 302 người tham gia, nhiều người trong số họ đang học chuyên ngành kinh doanh, họ sẽ giả đóng vai trò là các nhà quản lý để đánh giá các nhà cố vấn.

Các nhà cố vấn bày tỏ sự tự tin hoặc thận trọng về quyết định của họ đối với một đoạn video được ghi lại.

Các kết quả đã lặp lại các nghiên cứu trước đây, tức là, bất kể nó được thể hiện như thế nào, đều có lợi cho người tự tin thái quá, cho đến khi hiệu suất thực tế được thể hiện.

Sự tự tin thái quá bằng lời nói đã khiến các nhà cố vấn phải trả giá. Trong khi những người bày tỏ sự tự tin thái quá không lời đã không mất di tất cả lợi thế ban đầu của họ.

Những nghiên cứu này chỉ ra lý do tại sao một số người bị phạt vì quá tự tin trong khi những người khác thì không.

Thật khó để quy trách nhiệm cho những ai về việc họ đã đánh giá quá cao khả năng hoặc kiến ​​thức của họ khi họ thể hiện sự tự tin đó bằng những cách không lời.

Bạn cũng có thể quy trách nhiệm cho nhân viên bằng cách yêu cầu họ cụ thể hóa trong các bài đánh giá sự tự tin của họ và bằng cách xác minh tính chính xác của họ theo thời gian.

Tham gia Cộng đồng We’re Marketer để thảo luận các chủ đề về Marketing và Business tại: Link

Nam Nguyen